KADINLARIMIZ (269. Bölüm)

1. Dünya Harbinde ve Kurtuluş Savaşında: Türk Kadınlarının, çalışmalarını, kaldığımız yerden; Başlayıp, anlatmaya, devam ediyorum. Kadınlar, erkeklerle, beraber cephede savaşırlar. Yiyecek ve giyecek, malzemeleri, hazırlayıp: Cephede, savaşan, askerlere ulaştırırlar. Kadınlar, buna, benzer hizmetleri sürekli; Olarak, yapmaya, devam ederler. Kadınların, savaş, süresince hazırladıkları: Malzemeleri, sırasıyla, anlatacağım. Potin, demir, kundura çivisi, tek çivi, kundura ve saraç ipliği. Nallık, demir, yapılmış nal mıhı, yem torbası, yular; Belleme, kolan, kaşağı, gebre, semer ve urgan stoklarındadır. Bu, malzemelerin, yüzde kırkını parası sonradan: Ödenmek, üzere, el konulur. 4 Sayılı, emirle, eldeki buğday, saman, un, arpa, fasulye, bulgur; Nohut, mercimek, kasaplık hayvan, şeker, gaz, pirinç, sabun: Yağ, tuz, zeytinyağı, çay ve mum. Stoklarından, yüzde kırkına parası sonradan ödenmek üzere el konulur. 5 Sayılı, emirle, Ordu ihtiyacı için alınan taşıt araçları dışında; Halkın, elinde, kalan taşıt araçlarıyla 100 kilometrelik: Bir, uzaklığa, kadar ayda bir kere olmak üzere; Parasız, askeri, nakliyat yapılması emredilir. 6 Sayılı, emirle, Ordunun giyimi ve beslenmesi için: Sahipsiz, mallara, el konulur. 7 Sayılı, emirle, halkın elinde bulunan savaşta lüzumlu; Bütün, silah ve cephanenin, 3 gün içinde teslim edilmesi emredilir. 8 Sayılı, emirle, benzin, vakum, gres, makine, don, saatçi ve taban yağları: Vazelin, otomobil, kamyon lâstiği, solüsyon, buji, soğuk tutkal; Fransız tutkalı, telefon makinesi, kablo, pil, çıplak tel: Yalıtkan, maddeler ve bunların, cinsinden; Malzemeyle, sülfürik asit, stoklarının: Yüzde kırkına, parası, sonradan ödenmek şartıyla el konulur. 9 Sayılı emirle, demirci, marangoz, dökümcü, tesviyeci, saraç, arabacı esnafları; İmalâthanesinin, iş, çıkarabilme ve güçleriyle, kasatura, kılıç: Mızrak ve eğer, yapabilecek, ustaların; İsimleriyle, beraber, sayıları ve durumları, tespit edilir. 10 Sayılı emirle, halkın, elinde bulunan 4 tekerlekli yaylı araba: 4 Tekerlekli, at ve öküz, arabaları, kağnı arabaları; Bütün, takım ve hayvanlarıyla, beraber binek: Topçeker, hayvanları, katır yük hayvanları deve ve eşek sayılarının; Yüzde yirmisi, Ordu, adına alınır. Tekâlifi Milliye Emirleri, Anadolu’nun, yoksulluğunun resmidir. Tüm, kaynakları, sınırsız ve arkasını; İngilizlere, dayamış, olan: Yunan Ordusu’nun, karşısında, Anadolu’da ocağı tüten her ev; Bu, evlerdeki, tüm kadınlar çocuklar: Gecesi, gündüzü, olmadan kurtuluş için seferber edilmiştir. YURDUN TÜM KADINLARINA ÇIKARILAN GENELGE: Var, gücüyle, çalışan; Anadolu Kadınları Müdafaai Vatan Cemiyeti Tekâlifi Milliye Emirleri: Yönünde, çalışan, tüm şubelerine bir genelge yayımlar. Muhtelif, Mahallerdeki, Anadolu Kadınları Müdafaai Vatan Cemiyetlerine; Cephelerde, düşmanla, çarpışan asker kardeşlerimizin: Muhafaza-i Sıhhat ve hayatları, cümlemize, borç olduğunu söylemeye hacet yoktur. Bunların, en, küçük ihtiyaçlarının temini için hanımlar arasında; Birer, miktar, çorap tedarikini cemiyetimizce düşünerek: Hamiyetinize, müracaat, ediyoruz. Mümkün, mertebe, bir suretle oraca da lâzım gelen çorapların toplanmasıyla; Doğrudan, doğruya, mensup olduğumuz cihet-i askeriyeye: Makbuz, karşılığında, teslim edilmesini; Müsellem, olan, himmet-i alicenabelerinden rica ve niyaz ederim. Evlerden, toplanacak, çoraplar için basılmış teskere suretidir. Cepheler ’de, düşmanla, çarpışan asker kardeşlerimizin muhafaza-i sıhhat ve hayatı cümlemize: Borç, olduğunu, söylemeye gerek görmüyoruz. Cephelerde, çarpışan, askerlerin ihtiyaçları kadınların; Kendi, aralarında, malzeme ve paralarda: Ordu’nun, birçok, ihtiyaçları karşılanmıştır. Kadınların, kurmuş, oldukları kadın dernekleri vasıtasıyla; Kurban bayramlarında, kesilen, kurban etlerinden faydalanıp: Askerlerin, ihtiyaçları, karşılanmıştır. Kadınlar, Valiliğin, iznini alarak kız Darüleytamın da kalan; Kız, çocuklarının, et ihtiyacını da karşılamışlardır. Kadınlar Cemiyeti, Polis ve Jandarma’nın, desteklerini almışlar. Kurban derilerini, toplayıp, maddi olarak değerlendirmişler. Toplanan, paralar, askerlerin giyecek ihtiyaçlarının karşılanmasında: Orduya, destek, vermişlerdir. KASTAMONU KADINLARININ DAYANIŞMALARI: İngiliz,

Fransız, Yunan, İtalyan kuvvetlerini kovacak olanların; Yani, askerlerin, postalı ve yemenisi, çarığı zor bulan: Ayaklarını, ısıtmak, için yün lâzımdır. Kastamonu’nun, Müdafaa-i Hukukçu Kadınları, çözümü; Köylere, giderek, kapıları çalmakta bulur. Biz, Müdafaa-i Hukuk Kadınlar Cemiyeti, diye kendilerini tanıtanlar: Kadınlara, hal, hatır sorarlar? Biz, askere, çorap öreceğiz sizden yün istiyoruz derler. Yünü, olmayıp, da yün vermek isteyenler durun; Çocuğun, yatağından, çıkarayım diyerek: Çocuğunun, yatağından, çıkardıkları yünleri; Kadınlar Cemiyetinden gelen, kadınlara, teslim ederler. Bu, büyük, bir fedakârlık değil midir? Hanelerdeki, yaşlı ve genç, kadınlar, hepsi yardımseverliklerini gösteriyorlar. O, zamanlar ’da, düşman Kastamonu’yu bastığında: Çalışanları, yok, ediyorlar. Dolayısıyla, hamamlar ’da, tellaklığı kadınlar yapmak zorunda kalıyorlar. Hamama, da, yalnız kadınlar giriyorlar. Hamamlar, da, kadınlar hamamı oluyor. Yün, toplayan, kadınlar kirli yünleri hamamlar ‘da yıkıyorlar ve kurutuyorlar. Müdafaai Hukuk Kadınlarına, yünleri, temiz olarak teslim ediyorlar. Kadınlar, Köy, Köy ve ev, ev dolaşıp yün topluyorlar. Toplanan, bu, yünler dokuma evlerinde yeniden kumaş haline getiriliyor. Elbiseler, dikiliyor, bu elbiseler düşmanla çarpışan askerlere giydiriliyor. Saime Hanım, 24 saat, bu hizmetlerin takipçisi olmuştur. Elbise, diken, 38 adet dikiş makisi görülmüştür. Dikilen, elbiseler, değişik bedenlere göre dikilip; Düşmanla, çarpışan, askerlerin giyim ihtiyaçları karşılanmıştır. Devam Edecek. Mehmet ŞİMŞEK. Art. Yazar.